Lise Öğrencilerinin Okul Dışı Zaman Kullanım Profilleri
Asil Ali Özdoğru
Amaç: Çocuk ve ergenlerin gelişiminde okul ve aileye ek olarak okul dışı zaman bağlamı önemli fırsatlar sunabilmektedir. Öğrencilerin okul dışı zaman kullanımının daha iyi incelenebilmesi için aktivite çeşitliliği, yoğunluğu ve portföyünün araştırılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı lise öğrencileri arasındaki farklı zaman kullanım profillerini tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra kümeleme analizi yoluyla ortaya çıkarmaktır. Yöntem: Çalışma kapsamında İstanbul’un Avrupa yakasındaki bir Anadolu lisesinde öğrenim gören 181 öğrencinin okul dışı zaman kullanımı incelenmiştir. Lise 2. ve 3. sınıf öğrencilerinden oluşan örneklemin %48’i erkek ve yaş ortalaması 16,16’dır. Öğrencilere, sosyodemografik soruları içeren kişisel bilgi formunun yanında araştırmacı tarafından geliştirilen bir zaman kullanım anketi uygulanmıştır. Ankette öğrencilere formda verilen 9 farklı aktiviteye hafta içi ve hafta sonu ayrı ayrı toplamda ne kadar zaman ayırdıkları sorulmuştur. Bu aktiviteler şunlardır: (1) İnternet veya sosyal medya kullanmak; (2) Çevrim dışı (offline) bilgisayar veya video oyunu oynamak; (3) Ders çalışmak, test çözmek, ödev veya etüt yapmak; (4) Televizyon izlemek, radyo dinlemek; (5) Kitap, dergi, gazete vb. okumak, yazı yazmak; (6) Müzik, resim vb. sanatsal faaliyetler yapmak; (7) Spor yapmak veya fiziksel oyun oynamak; (8) Aile ve arkadaşlarla zaman geçirmek, gezmek; (9) Diğer (açık uçlu). Dokuz aktivitenin hafta içi, sonu ve toplam değerleri SPSS 24 programında tanımlayıcı ve çok değişkenli istatistik analizleriyle çözümlenmiştir. Bulgular: Ortalama zaman kullanım değerlerine göre toplam zaman içerisinde en yüksek ortalamaya sahip ilk beş aktivite sırasıyla (1) internet veya sosyal medya kullanmak, (2) aile ve arkadaşlarla zaman geçirmek, (3) ders çalışmak, (4) televizyon izlemek ile (5) kitap ve dergi okumak şeklinde gözlenmiştir. Hafta içi ve sonu değerleri de incelendiğinde hafta sonu en çok zaman ayrılan ilk beş aktivite aynı sıra içinde gözlenirken, hafta içi aktivitelerinde ders çalışmak ikinci, televizyon izlemek üçüncü sıraya yükselirken aile ve arkadaşlarla zaman geçirmek dördüncü sıraya gerilemiştir. Veriler ayrıca Ward tekniği kullanılarak hiyerarşik kümeleme analizine tabi tutulmuştur. Sonuçlar öğrencilerin hafta içinde 4 hafta sonu ve toplamda 3 grup şeklinde ayrıştıklarını göstermektedir. Tüm gruplarda İnternet veya sosyal medya kullanmak aktivitesine ayrılan zaman ortalaması diğer gruplardan daha yüksek bir “çevrim içi” grup gözlenmiştir. Bu öğrenci grubu çevrim içi aktivitelere diğer gruplardaki öğrencilere kıyasla daha fazla zaman ayırırken diğer grupların da diğer aktivitelere genelde daha yüksek ya da düşük katılım sergilediği görülmüştür. Çevrim içi aktivite haricindeki diğer aktivitelerde yüksek ortalamalar alan ikinci bir grup ile tüm aktivitelerde düşük ortalamalar alan üçüncü bir grup da ortaya çıkarılmıştır. Sonuç: Bulgular öğrencilerin okul dışı zamanlarında farklı aktivitelerin hafta içi ve hafta sonu zaman dilimlerinde ağırlık kazandığını göstermektedir. İnternet ve sosyal medya kullanımı gibi çevrim içi aktiviteler lise öğrencilerinin hem hafta içi hem de hafta sonu etkinlikleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Benzer zaman kullanım profiline sahip öğrenci grupları da yoğun çevrim içi aktivite kullanıcıları ile diğer aktiviteleri yoğun ve düşük düzeyde kullananlar olarak birbirinden ayrışmaktadır. Öğrencilerin okul dışı zamanlarındaki aktivite profilleri açısından farklı gruplarda kümelenmesi liselerde verilen kişisel, sosyal ve mesleki bilgi toplama ve sağlama ile psikolojik danışma hizmetlerinde kullanılabilecek önemli bir bilgi sunmaktadır. Bu bulgular ergenlerin gelişiminde önemli bir yer tutan okul dışı zaman bağlamlarının daha yakından ve derinlikli incelenmesinin ve değerlendirilmesinin gerekliliğine işaret etmektedir.
Atıf: Özdoğru, A. A. (2018, Ekim). Lise öğrencilerinin okul dışı zaman kullanım profilleri. 20. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde sunulmuş bildiri, Samsun, Türkiye.
Asil Ali Özdoğru
Atıf: Özdoğru, A. A. (2018, Ekim). Lise öğrencilerinin okul dışı zaman kullanım profilleri. 20. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresinde sunulmuş bildiri, Samsun, Türkiye.
Out-of-School Time Activity Profiles of High School Students
Problem: In addition to school and family, out-of-school time context can offer important opportunities in the development of children and adolescents. In order to better examine students’ use of out-of-school time, activity diversity, intensity, and portfolios should be investigated. In the research about high school students’ time use in Turkey, frequency analyzes were commonly used whereas analyses that would bring out students with similar activity profiles were not used much. The purpose of this study is to discover different time use profiles among high school students through cluster analysis as well as descriptive statistics. Method: This study investigated out-of-school time use of 181 students studying at an Anatolian high school in the European side of İstanbul. The study sample consisted of 2nd and 3rd year high school students, of which 48% was male and had an average age of 16,16. In addition to the personal information form that contained sociodemographic questions, a time use questionnaire developed by the researcher was administered to the students. In the questionnaire, the students were asked how much time they spend on 9 different activities given in the form during the week and weekend days separately. These activities included: (1) Using the Internet or social media; (2) Playing an offline computer or video game; (3) Studying, solving a test, doing homework; (4) Watching television, listening to the radio; (5) Reading books, magazines, newspapers, etc. and writing essays; (6) Performing arts activities like music and painting; (7) Playing sports or playing physical games; (8) Spending time with family and friends; (9) Other (open-ended). Findings: The first five activities with highest average in total were, respectively, (1) using internet or social media, (2) spending time with family and friends, (3) studying, (4) watching television, (5) reading books and magazines. When the weekday and weekend values were examined, the first five activities for the weekend were also observed in the same order. In weekday data, studying rose to the second place, watching television rose to the third place, and the time spent with family and friends decreased to the fourth place. The data was also analyzed with the hierarchical cluster analysis using the Ward technique. The results showed that students were grouped into 4 groups in weekdays and 3 groups in weekend and total time. The average time spent in Internet or social media activity was higher in an "online" group more than all other groups. Results: The findings showed that different activities gain prominence in weekday and weekend time periods during out of school time. Online activities such as Internet and social media usage play an important role in both weekday and weekend activities of high school students. Student groups with similar time use profiles show differences in intensive usage of online activities and intensive and low level usage of other activities. These findings point out the need for a closer and deeper examination and evaluation of out-of-school time contexts, which play an important role in learning and development of adolescents, by parents and teachers.
Citation: Özdoğru, A. A. (2018, October). Out-of-school time activity profiles of high school students. Paper presented at the 20. International Congress on Psychological Counseling and Guidance, Samsun, Turkey.
Problem: In addition to school and family, out-of-school time context can offer important opportunities in the development of children and adolescents. In order to better examine students’ use of out-of-school time, activity diversity, intensity, and portfolios should be investigated. In the research about high school students’ time use in Turkey, frequency analyzes were commonly used whereas analyses that would bring out students with similar activity profiles were not used much. The purpose of this study is to discover different time use profiles among high school students through cluster analysis as well as descriptive statistics. Method: This study investigated out-of-school time use of 181 students studying at an Anatolian high school in the European side of İstanbul. The study sample consisted of 2nd and 3rd year high school students, of which 48% was male and had an average age of 16,16. In addition to the personal information form that contained sociodemographic questions, a time use questionnaire developed by the researcher was administered to the students. In the questionnaire, the students were asked how much time they spend on 9 different activities given in the form during the week and weekend days separately. These activities included: (1) Using the Internet or social media; (2) Playing an offline computer or video game; (3) Studying, solving a test, doing homework; (4) Watching television, listening to the radio; (5) Reading books, magazines, newspapers, etc. and writing essays; (6) Performing arts activities like music and painting; (7) Playing sports or playing physical games; (8) Spending time with family and friends; (9) Other (open-ended). Findings: The first five activities with highest average in total were, respectively, (1) using internet or social media, (2) spending time with family and friends, (3) studying, (4) watching television, (5) reading books and magazines. When the weekday and weekend values were examined, the first five activities for the weekend were also observed in the same order. In weekday data, studying rose to the second place, watching television rose to the third place, and the time spent with family and friends decreased to the fourth place. The data was also analyzed with the hierarchical cluster analysis using the Ward technique. The results showed that students were grouped into 4 groups in weekdays and 3 groups in weekend and total time. The average time spent in Internet or social media activity was higher in an "online" group more than all other groups. Results: The findings showed that different activities gain prominence in weekday and weekend time periods during out of school time. Online activities such as Internet and social media usage play an important role in both weekday and weekend activities of high school students. Student groups with similar time use profiles show differences in intensive usage of online activities and intensive and low level usage of other activities. These findings point out the need for a closer and deeper examination and evaluation of out-of-school time contexts, which play an important role in learning and development of adolescents, by parents and teachers.
Citation: Özdoğru, A. A. (2018, October). Out-of-school time activity profiles of high school students. Paper presented at the 20. International Congress on Psychological Counseling and Guidance, Samsun, Turkey.
