Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği Türkçe Formunun Güncellenmesi ve Yeniden Değerlendirilmesi
Asil Ali Özdoğru
Mizah, çağlar boyunca felsefe, edebiyat, eğitim ve psikoloji gibi birçok farklı alanda incelenip tartışılmış bir kavramdır. Psikolojik açıdan mizah, psikanalitik kuramdan pozitif psikolojiye kadar birçok bakış açısı ve alt alanda incelenmiştir. Bir kişilik özelliği olarak görülen mizah duygusu, bireylerin mizah algılarını, üretimlerini ve kullanımlarını kapsayan bir kavramdır. Mizah duygusu ile ilgili alanyazında farklı kavramsallaştırma ve ölçüm araçları mevcuttur. Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği (ÇBMDÖ), Thorson ve Powell tarafından 1993 yılında geliştirilen beşli Likert tipinde 24 maddelik bir özbildirim ölçeğidir. Aslan ve arkadaşları tarafından 1999 yılında Türkçe’ye uyarlanan ve toplam puanı kullanılması önerilen ölçeğin mizah üretme, mizah kullanarak başa çıkma, mizah üreten kişilere karşı tutum ve mizahı değerlendirme adlarında dört alt boyutu vardır. Ölçeğin uyarlandığı zamandan bu yana araştırmalarda kullanımına pek rastlanılmazken iki maddesinde ve derecelendirme etiketlerinde farklılık tespit edilmiştir. Bu çalışmada, ÇBMDÖ maddeleri ve faktör yapısı daha büyük bir örneklem kullanılarak güncellenmiştir. Ölçeğin maddelerinin yenilenerek 566 üniversite öğrencisine uygulanmasıyla elde edilen veri güvenirlik ve geçerlik açısından incelenmiştir. Bulgular güncellenen ölçeğin orjinal ve uyarlama ölçeğindeki gibi dört faktörlü bir yapıya sahip olduğunu ve ölçeğin psikometrik özelliklerinin güçlendiğini göstermektedir. Bu çalışma ÇBMDÖ’yü yetişkinlerin mizah duygusunu çok boyutlu bir şekilde ölçmede kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak araştırmacı ve uygulamacıların dikkatine sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mizah duygusu, ölçek, güvenirlik, geçerlik
Atıf: Özdoğru, A. A. (2018). Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği Türkçe formunun güncellenmesi ve yeniden değerlendirilmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 393-412. doi:10.18026/cbayarsos.506003
The Updating and Reevaluation of the Turkish Form of Multidimensional Sense of Humor Scale
Asil Ali Özdoğru
Humor is a concept that has been studied and discussed throughout the ages in many different fields including philosophy, literature, education, and psychology. In psychology, humor has been examined in various perspectives and areas from psychoanalytic theory to positive psychology. Sense of humor, which is seen as a personality trait, is a concept that includes individuals' perceptions, production, and use of humor. Different conceptualizations and measurement tools for sense of humor are available in the literature. The Multidimensional Sense of Humor Scale (MSHS) is a self-report scale with 24 five-point Likert items developed by Thorson and Powell in 1993. The scale, which is adapted into Turkish by Aslan and his colleagues in 1999, has a total sense of humor score that is recommended for use as well as four subscales as humor creativity or generation, coping humor, appreciation of humorous people, and appreciation of humor. There has been little use of the scale in research since it has been adapted to Turkish and a discrepancy in two items and rating anchors was observed between the original and adapted versions. In this study, MSHS items and factor structure were updated by using a larger sample. The scale with updated items was administered to 566 university students and the data was analyzed for reliability and validity. Findings show that the updated scale has a four-factor structure as in the original and adaptation scale, and the psychometric properties of the scale are strengthened. This study presents the MSHS to the attention of researchers and practitioners as a reliable and valid measurement tool that can be used to measure adults’ sense of humor in a multidimensional perspective.
Keywords: Sense of humor, scale, reliability, validity
Citation: Özdoğru, A. A. (2018). The updating and reevaluation of the Turkish form of Multidimensional Sense of Humor Scale [Abstract]. Manisa Celal Bayar University Journal of Social Sciences, 16(4), 393-412. doi:10.18026/cbayarsos.506003
Asil Ali Özdoğru
Mizah, çağlar boyunca felsefe, edebiyat, eğitim ve psikoloji gibi birçok farklı alanda incelenip tartışılmış bir kavramdır. Psikolojik açıdan mizah, psikanalitik kuramdan pozitif psikolojiye kadar birçok bakış açısı ve alt alanda incelenmiştir. Bir kişilik özelliği olarak görülen mizah duygusu, bireylerin mizah algılarını, üretimlerini ve kullanımlarını kapsayan bir kavramdır. Mizah duygusu ile ilgili alanyazında farklı kavramsallaştırma ve ölçüm araçları mevcuttur. Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği (ÇBMDÖ), Thorson ve Powell tarafından 1993 yılında geliştirilen beşli Likert tipinde 24 maddelik bir özbildirim ölçeğidir. Aslan ve arkadaşları tarafından 1999 yılında Türkçe’ye uyarlanan ve toplam puanı kullanılması önerilen ölçeğin mizah üretme, mizah kullanarak başa çıkma, mizah üreten kişilere karşı tutum ve mizahı değerlendirme adlarında dört alt boyutu vardır. Ölçeğin uyarlandığı zamandan bu yana araştırmalarda kullanımına pek rastlanılmazken iki maddesinde ve derecelendirme etiketlerinde farklılık tespit edilmiştir. Bu çalışmada, ÇBMDÖ maddeleri ve faktör yapısı daha büyük bir örneklem kullanılarak güncellenmiştir. Ölçeğin maddelerinin yenilenerek 566 üniversite öğrencisine uygulanmasıyla elde edilen veri güvenirlik ve geçerlik açısından incelenmiştir. Bulgular güncellenen ölçeğin orjinal ve uyarlama ölçeğindeki gibi dört faktörlü bir yapıya sahip olduğunu ve ölçeğin psikometrik özelliklerinin güçlendiğini göstermektedir. Bu çalışma ÇBMDÖ’yü yetişkinlerin mizah duygusunu çok boyutlu bir şekilde ölçmede kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak araştırmacı ve uygulamacıların dikkatine sunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Mizah duygusu, ölçek, güvenirlik, geçerlik
Atıf: Özdoğru, A. A. (2018). Çok Boyutlu Mizah Duygusu Ölçeği Türkçe formunun güncellenmesi ve yeniden değerlendirilmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 393-412. doi:10.18026/cbayarsos.506003
The Updating and Reevaluation of the Turkish Form of Multidimensional Sense of Humor Scale
Asil Ali Özdoğru
Humor is a concept that has been studied and discussed throughout the ages in many different fields including philosophy, literature, education, and psychology. In psychology, humor has been examined in various perspectives and areas from psychoanalytic theory to positive psychology. Sense of humor, which is seen as a personality trait, is a concept that includes individuals' perceptions, production, and use of humor. Different conceptualizations and measurement tools for sense of humor are available in the literature. The Multidimensional Sense of Humor Scale (MSHS) is a self-report scale with 24 five-point Likert items developed by Thorson and Powell in 1993. The scale, which is adapted into Turkish by Aslan and his colleagues in 1999, has a total sense of humor score that is recommended for use as well as four subscales as humor creativity or generation, coping humor, appreciation of humorous people, and appreciation of humor. There has been little use of the scale in research since it has been adapted to Turkish and a discrepancy in two items and rating anchors was observed between the original and adapted versions. In this study, MSHS items and factor structure were updated by using a larger sample. The scale with updated items was administered to 566 university students and the data was analyzed for reliability and validity. Findings show that the updated scale has a four-factor structure as in the original and adaptation scale, and the psychometric properties of the scale are strengthened. This study presents the MSHS to the attention of researchers and practitioners as a reliable and valid measurement tool that can be used to measure adults’ sense of humor in a multidimensional perspective.
Keywords: Sense of humor, scale, reliability, validity
Citation: Özdoğru, A. A. (2018). The updating and reevaluation of the Turkish form of Multidimensional Sense of Humor Scale [Abstract]. Manisa Celal Bayar University Journal of Social Sciences, 16(4), 393-412. doi:10.18026/cbayarsos.506003
No comments:
Post a Comment